Karabük Üniversitesi İşletme Fakültesinde Gelecek Çalışmaları konusunda UNESCO Kürsüsü kurma girişimimiz sonuçlandı ve Türkiye’de ilk kez “Öngörü Çalışmaları, Gelecek Okur Yazarlığı ve Stratejik Tahmin” kürsüsü Karabük Üniversitesi İşletme Fakültesinde kurulmuş oldu.
Kurulan bu UNESCO kürsüsüne başkanlık etmekten büyük bir mutluluk duyuyorum. Dünyanın birçok ülkesi, kurum ve kuruluşu tarafından kullanılan senaryo çalışmalarının ülkemizde de daha geniş kullanımını sağlamak için var gücümüz ile çalışacağız.
Yeni ekonomi”, birçok ekonomistin 20. yüzyılın son on yılında kullanmaya başladığı bir terimdir. Bilgi teknolojisi, internet, ultra yüksek teknoloji şirketleri ve küreselleşmenin tamamen yeni bir ekonomi türü yarattığı düşünülmektedir.
Tüm bu gelişmeler, çalışma ve yaşama şeklimizi önemli ölçüde değiştiriyor. Birçok temel ekonomi kuralı da değişiyor. Çok ciddi bir ekonomik metamorfoz gözlemliyoruz. Geleneksel kurumsal yönetimde, yönetim kurulları veya karar mercileri genellikle beş yıllık sabit hedef planları hazırlamaktadır. Oysa günümüz dünyası birçok süreksizliklerle ve yapısal kırılmalarla dolu.
Genel olarak mevcut eğitim programlarının müfredatlarında “gelecek okur yazarlığı”, “senaryo planlaması”, “karmaşıklık ve kaos”, “olmayan fakat olma olasılığı olan şeyleri varmış gibi düşünerek analiz yapma-akıl yürütme (counterfactual reasoning) konularında çok fazla ders göremiyoruz.
Yeni ekonomi yeni beceriler gerektiriyor.
Öngörü Çalışmaları (önceden tahmin edip ona göre karar alma), Gelecek Okuryazarlığı ve Stratejik Öngörü UNESCO Kürsüsünün amacı hem özel sektör hem de kamu kurumlarımızın geleceğe daha iyi hazırlanmaları için değişik yöntemler kullanarak alternatif gelecekler üzerinde hazırlık yapmalarını sağlamak ve henüz zaman varken olması muhtemel olaylar için hazırlık yapmalarını sağlamaktır.
Ülkemizde artık yaratıcı problem çözme tekniklerini daha fazla kullanmamız gerekiyor.
Belirsizlikler, öngörülemeyen olaylar (Covid-19 pandemisi, 2008 küresel ekonomik krizi, Ukrayna-Rusya Savaşı gibi) ve insan davranışları karşısında yeni bir stratejik anlayışı ve bu değişimi ülkemizde de yaygınlaştırmak amacıyla gelecek çalışmaları kürsüsü kurmak için çıktığımız yolda bize destek veren kurum ve üniversitelerin bu desteği çok önemli idi.
Karabük Üniversitesi Rektörümüz Prof. Dr. Refik Polat bu projeyi ilk paylaştığım günden itibaren gerekli tüm desteği sağladı. Uzun yıllar UNESCO Foresight başkanlığını yapmış Dr. Riel Miller son 10 yıldır bu konularda bana mentörlük yaptı. Kendisine minnettarım.
UNESCO kürsüsü kurmanın ilk ve belki de en önemli basamaklarından birisi kendi ulusal Milli Komisyonunuzun projenize onay vermesidir. Türkiye UNESCO Milli Komisyonumuz bize tam destek verdi. Onların desteği olmadan bu projeyi başlatamazdık. Daimi temsilciliğimiz projemizi beğendi ve destek sağladı.
Üyesi olmaktan gurur duyduğum “Dünya Sanat ve Bilim Akademisi” başkanı Garry Jacobs bizi ilk destekleyenler arasındaydı. Kurumsal Değişim Akademisi, Türkiye Bilişim Vakfı ve birçok uluslararası kuruluş ve üniversite ile yola çıktık.
Bu alanda UNESCO Kürsüsü olan İtalya’daki Trento Üniversitesinin destek mektubu da çok önemli idi. Prof. Roberto Poli desteğini esirgemedi.
Türkiye’den İstanbul Teknik Üniversitesi bize destek mektubu sağlayan tek üniversite oldu.
Dünyanın birçok gelişmiş ülkesi ve firması tarafından kullanılan senaryo planlaması yöntemlerinin kullanım ve bilinirliğini, ülkemizde ve yurt dışında ulusal ve uluslararası ortaklarımızla her yıl düzenleyeceğimiz workshop konferanslar ile değişik başlıklarda yaygınlaştırmayı, ülkemizde hem mikro hem makro düzeyde karar vericilerin bu yöntemlerden faydalanarak gelecek planları yapmalarına destek olmayı, bilinçlenmelerini istiyoruz.
Gelecek okur yazarlığı; bizlerin bugünkü kararlarımızı alırken çok farklı alternatif gelecekler üzerinde çalışıp, bilimsel bilgi, büyük veri ve kendi hayal gücümüzü- yaratıcılığımızı kullanarak analiz yapabilme kapasitemizi ifade etmektedir.
Karar verme süreçlerinde değişik senaryolar üzerinde çalışmak bizi birçok beklenmeyen olay ve sürprizlere (yapısal kırılmalara) daha iyi hazırlayacaktır.
ULUSLARARASI DESTEKÇİLERİMİZ
WAAS, World Academy of Art and Science, USA.
Université de N’ Djamena, Tchad.
Caucacus University, Georgia.
Department of Sociology and Social Research, University of Trento, Trento, Italy.
IACP, Istituto dell’Approccio Centrato sulla Persona, Roma, Italy.
IIUM, International Islamic University Malaysia, Kuala Lumpur, Malaysia.
ISSEK, Institute for Statistical Studies and Economics of Knowledge, HSE Foresight Centre, Higher School of Economics National Research University, Moscow, Russia.
Amadou Mahtar Mbow University, Dakar, Senegal.
SARAS, The South American Institute for Resilience and Sustainability Studies, ,Uruguay.
TÜRKİYE’DEN KÜRSÜMÜZÜ DESTEKLEYEN KURULUŞLAR
ITU – Istanbul Technical University, Maslak-Istanbul, Turkey.
TBV – Turkey Informatics Foundation (Türkiye Bilişim Vakfı), Istanbul, Turkey.
CCA – Corporate Change Academy / Istanbul, Turkey.
